สอนเล่นเบส “หมอลำ” เบื้องต้นง่ายๆ
หมอลำเป็นรูปแบบของเพลงลาวโบราณในประเทศลาวและภาคอีสานของประเทศไทย สามารถแบ่งออกได้เป็นหลายอย่าง ตามลักษณะทำนองของการลำ คำว่า “หมอลำ” มาจากคำ 2 คำมารวมกัน ได้แก่ “หมอ” หมายถึง ผู้มีความชำนาญ และ “ลำ” หมายถึง การบรรยายเรื่องราวต่างๆ ด้วยทำนองอันไพเราะ ดังนั้นหมอลำ จึงหมายถึง ผู้ที่มีความชำนาญในการบรรยายเรื่องราวต่างๆ ด้วยทำนองเพลงนั่นเอง โดยจะแบ่งได้หลายประเภท เช่น หมอลำกลอนซิ่ง หมอลำหมู่ หมอลำเพลิน เป็นต้น
สไตล์เพลงของหมอลำนั้นคือเพลงที่ใช้ประกอบการเล่นหมอลำหรือการบรรยายเรื่องราวต่างๆ ซึ่งทางภาคอีสานของไทยที่รับวัฒนธรรมนั้นจะเน้นความสนุกสนานรื่นเริง หรือใช้หมอรำตามงงานต่างๆเช่นงานบวช เพลงหมอลำส่วนใหญ่จึงมีจังหวะเพลงที่ครึกครื้น จริงๆแล้วจังหวะหมอลำนั้นจะไม่แตกต่างจากจังหวะเพลงทั่วไปเช่นสามช่าหรือฟังค์ แต่จะใส่ลูกเล่นต่างๆเพิ่มเติมลงไปใน 1 ห้อง ไม่ว่าจะเป็นกีต้าร์ กลอง เบส ซึ่งวันนี้ Music Arms จะมาแนะนำการเล่นเบสหมอลำเบื้องต้นกัน
เพลงสไตล์หมอลำนั้นจะเน้นสเกล Pentatonic เป็นหลัก สำหรับสเกล Pentatonic ซึ่งเป็น Scale ที่ทุกคนทุกชนชั้นเชื่อชาติ ที่เล่น Guitar นิยมใช้กันอย่างมากมาย จะแบ่งเป็น Major และ Minor Scale ถ้าเป็น Pentatonic major ก็จะมีโครงสร้าง 1- 2 – 3 – 5 – 6 พูดง่ายๆคือตัดตัวที่ 4 และ 7 ออก หรือถ้าเป็น สเกล C ธรรมดาที่ประกอบไปด้วยโน๊ต C D E F G A B ก็จะเหลือแค่โน๊ต C D E G A ส่วน Pentatonic minor จะเป็น 1 – 3 – 4 – 5 – 7 เช่น A Minor pentatonic scale จะประกอบด้วยโน๊ต A C D E G
สาเหตุที่ต้องอธิบายเรื่องสเกลควบคู่ไปด้วยนั่นเป็นเพราะการเล่นเบสสไตล์หมอลำจะมีการ”เดินเบส”อยู่ตลอดเวลาไม่เล่นดุ่มๆอยู่แค่ตัวโน๊ตเดียว มือเบสสไตล์หมอลำจึงมีการเคลื่อนไหวมือซ้ายที่ถูกต้อง การเล่นเบสสไตล์หมอลำนั้นจึงต้องเรียนรู้สเกลเช่นกัน โดยหลักจะเล่นเป็นคู่ 5 หรือโน๊ตตัวที่ 5 ของคอร์ดหลัก (Root) เช่น C ก็จะมีโน๊ตตัวที่ 5 คือ G มือเบสหมอลำส่วนใหญ่จะจับคอร์ด C ควบคู่ไปกับการจับคอร์ด G ไปด้วยตามในคลิป
สิ่งที่จะต้องไม่ลืมนั่นก็คือจังหวะ ซึ่งหมอลำจะมีความ”เซิ้ง” ในจังหวะ หรือจังหวะจะรัวกว่า แม้ว่าทางสเกลจะเป็นรูปแบบเดียวกับร็อคหรือฟังค์ก็ตาม การจับจังหวะในเพลงหมอลำจึงไม่ใช่เรื่องยากเพราะเล่นตามห้องดนตรีแบบเพลงร็อคหรือฟังค์ได้เลย ไม่มีสัดส่วนเพลงที่แปลกอย่างแจ๊ส แต่จะต้องรู้จักการใส่”ลุกเล่น”ใน 1 ห้องให้จังหวะมีความ”เซิ้ง” หรือ”เต็ม” ขึ้นมา ตรงนี้สเกล Pentatonic จะมีบทบาทช่วยให้มีความเป็นหมอลำมากขึ้นด้วยการใส่ลูกเล่น เช่นเล่นสายล่างตามในคลิป
และนี่คือการเล่นเบสสไตล์หมอลำง่ายๆที่ Music Arms เชื่อว่าเพื่อนๆทุกคนสามารถหัดเล่นตามได้ไม่ยาก เริ่มต้นด้วยการฝึกไล่สเกล Pentatonic ให้ชำนาญก่อน จากนั้นจึงค่อยๆใส่ลูกเล่นลงในเพลง และต้องไม่ลืมเล่นให้ตรงกับจังหวะห้องด้วย เพียงเท่านี้เพลงหมอลำก็ไม่ได้ยากอะไรอีกต่อไป ไม่ว่าจะงานรื่นเริงไหนๆก็สามารถซ้อมรวมวงดนตรีกันได้สบายๆ และหากใครยังไม่มีเบสเจ๋งๆซักตัวก็สามารถเข้ามาเลือกดูกันได้ที่ Music Arms ทุกสาขานะครับ ทางเรายินดีให้บริการเพื่อนๆเต็มที่ด้วยความเต็มใจครับ